Γράμμα αγάπης - Fernando Arrabal

Το θέατρο έχει συσχέτιση με την ψυχοθεραπεία, αποτελεί κάθαρση της ψυχής εκ αρχαιοτάτων χρόνων. Ωστόσο, το θέατρο είναι Τέχνη επηρεασμένη από τα ρεύματα της κάθε δεκαετίας που κυριαρχούσαν την εποχή που ο εκάστοτε συγγραφέας, σκηνοθέτης, σεναριογράφος, ηθοποιός καλούνταν να εμπνευστεί και να εκφραστεί μέσω της δημιουργίας του. Βασική προϋπόθεση για έκφραση ήταν και είναι πάντα το προσωπικό βίωμα και οι κοινωνικό-πολιτιστικές συνθήκες που το πλαισιώνουν.

Επαναληπτικός ή χωρίς νόημα διάλογος και δραματικές ασυνέπειες λειτουργούν με σκοπό να δημιουργήσουν ονειρικές ή εφιαλτικές διαθέσεις. Ένα από τα ιδιαίτερα ρεύματα των δεκαετιών του ’40, ’50, ’60 είναι το θέατρο του παραλόγου «Le Théâtre de l’Absurde».   Πόσο μάλλον όταν όλο αυτό συγχέεται και αναπτύσσεται μέσα στον ισπανικό εμφύλιο, στην δικτατορία του Φράγκο και η ίδια η Ιστορία γίνεται μια κινέζικη παροιμία αυτοτιμωρίας. Μια έκδηλη αυτό-καταστροφικότητα μέσα στον απόλυτο κοινωνικοπολιτικό διχασμό και στον μαρασμό με την μεγαλοπρέπεια την κινέζικης σοφίας.

Ο Fernando Arrabal, σε μια αινιγματική εξαφάνιση του πατέρα του, που από κατάδικος, έγινε δραπέτης και καταζητούμενος, εξιστορεί την σχέση με την μητέρα του και αναζητά την αλήθεια ανάμεσα στην πραγματικότητα και την μυθοπλασία. Ανάμεσα στην αλήθεια που λέγεται μισή και στο ψέμα που εφευρίσκεται επί τούτου. Η σχέση τους διά αλληλογραφίας, χαρακτηρίζεται με έντονα αντιφατικά συναισθήματα όπως ακριβώς αντιθετική και αντικρουόμενη είναι η υποκριτική της Χάρις Συμεωνίδου επί σκηνής, που δεν αφήνει ούτε στιγμή απέξω από τον ρόλο της, την ποιότητα που την διακατέχει και το υπόβαθρο των σπουδών και της ευρωπαϊκής της αύρας. Ολόκληρη η αντίφαση του εμφυλίου αποτυπώνεται στην σχέση μητέρας-γιου-πατέρα από την ευρηματική ερμηνεία της Χ.Σ. Με τον ίδιο φανατισμό που είχε η εποχή και με τον ίδιο φόβο επιβίωσης που διενεργούνταν οι δίκες εκείνης της εποχής έναντι των «επαναστατών».

Η Χάρις Συμεωνίδου σε ένα  μονόπρακτο εποχής με την αξιοσημείωτη  φωνή του Γιάννη Κωσταρά που παρεμβάλλεται, για να υπερτονίσει το δίλλημα του Arrabal, ανάμεσα στην αλήθεια και το ψέμα και στο ¨διπλό¨ μήνυμα που εισέπραξε από την μητέρα του. Αυτό το διπλό μήνυμα, που κατά φάσεις εισπράξαμε ως παιδιά και αναπαράγουμε ασυνείδητα ως γονείς. Και για να γίνω πιο σαφής, γιατί πολλοί θα αναρωτιέστε τι εστί «διπλό μήνυμα», ουσιαστικά μιλάμε για μία ασυμφωνία σώματος και στόματος. Μια αντίθεση, στα όρια της τρέλας, που μπορεί να αφηνιάσει ακόμα και το πιο ήμερο ζωντανό… «Έκρηξη μελαγχολίας τα φιλιά σου, φιλιά ανάμεσα στην ζωή και στο τίποτα.»

Η σκηνοθεσία της Χρυσάνθης Κορνηλίου, σε μεταφέρει λίγο στην Ισπανία, λίγο στην Γαλλία και λίγο στον Πολυχώρο Διέλευσις, του οποίου είναι συνιδρύτρια και σε καθηλώνει έως το τέλος της παράστασης. Ωστόσο είναι χαρακτηριστική η μετάφραση του έργου διά χειρός Νεκτάριου-Γεώργιου Κωνσταντίδη, ο οποίος ως λάτρης της σημειολογίας του θεάτρου δεν παραβλέπει ποτέ να μην την ενστερνιστεί και να την μεταφέρει στον θεατή.  Ο ρυθμός της παράστασης είναι χαρακτηριστικός, με παύσεις και έντονες εναλλαγές. Αυτές χωρίζουν την εξιστόρηση των γραμμάτων μεταξύ μητέρας και γιου, όπως ακριβώς χωρίζεται σε δύο πόλους και η σχέση τους. Η σημειολογία για το βαθύ κόκκινο ισπανικό μαντίλι της ηθοποιού κάνει ακόμα πιο δραματική την παράσταση. Άλλοτε ως εμφάνιση αίματος, άλλοτε δίνοντας έμφαση στην γοητεία της. Ωραία αύρα και έντονος διχασμός!

Εμπιστευτείτε με, αξίζει να βυθιστείτε στην απορία για την εξαφάνιση του πατέρα του Fernando Arrabal και στο πομπώδες οιδιπόδειο του με την μητέρα του.

 

Δημοσιεύτηκε στις 29 Δεκεμβρίου 2019 στο διαδικτυακό περιοδικό Pasta Flora.