Για φανταστείτε πόση δύναμη είχαν τα juke boxes, τα κουτιά εκείνα τα γεμάτα ήχους και μελωδίες που έγιναν τραγούδια επιλογής με ένα απλό κέρμα. Και ξαφνικά, με το που ξεκινούσε το άσμα, κάποιος σηκωνόταν απότομα από την θέση του, συνήθως άνδρας, τέντωνε τα χέρια, πρότασσε το στήθος και άνοιγε τις πλάτες του. Άφηνε το τσιγάρο να σιγοκαίγεται και ακουμπούσε το ποτήρι στο πάτωμα…
Κι ενώ όλοι σας θα φαντάζεστε πως έχω εξαντλήσει κάθε ταινιοθήκη του ελληνικού κινηματογράφου κτλ., όχι πως δεν έχω δει άπειρες. Όμως η ουσιαστική γνώση έρχεται έμμεσα από την ζωή και τις πληροφορίες που μοιράζεται κατά φάσεις ο πατέρας μου για τα βιώματά του.
Άλλες εποχές, άλλος ο αισθησιασμός του τότε, άλλος ο αισθησιασμός του σήμερα. Τότε η εικόνα του χορευτή που το σώμα του θρηνούσε τον χωρισμό του στο χασάπικο/ζεμπέκικο, άγγιζε και διαπερνούσε κάθε θηλυκό που ήταν ή δεν ήταν παρόν.
Δεν υπήρχαν τα smart phones για να δημοσιεύσουν/κοινοποιήσουν/προωθήσουν αυτή την εικόνα ή το βίντεο για να προωθηθεί ο ερωτισμός της στιγμής, υπήρχαν όμως τα στόματα. Το μυαλό αποθηκεύει την εικόνα που βλέπει ζωντανά, πιο έντονα από μια απλή φωτογραφία ή ένα βίντεο που δείχνει ένα σώμα να λικνίζεται ή μια φωνή να σπαράζει τραγουδώντας. Η ζωντάνια της αληθινής στιγμής που έχει βιωθεί με όλες τις αισθήσεις γίνεται εμπειρία, την οποία μάλιστα ο θεατής νοιώθει έντονα την ανάγκη να μοιραστεί και κάθε φορά που την μοιράζεται την ζει και την ξαναζεί.
Ας έρθουμε λίγο στο τώρα, η εικόνα ναι μεν δημιουργεί συναίσθημα, αλλά απέχει πολύ από τον αισθησιασμό μολονότι και ο αισθησιασμός εφυρπαίνει πιο βαθειά στον εγκέφαλο, άρα έχει ένταση και διάρκεια. Και επειδή πολύ κουβέντα γίνεται για τον εν λόγω αισθησιασμό, θα σας δώσω έναν ορισμό μήπως σας παρακινήσει και τον εντάξετε ελαφρώς ή συστηματικώς στην ζωή σας. Αισθησιασμός είναι στάση ζωής. Εκπορεύεται από την ενεργή libido, ουσιαστικά χωρίς αυτή δεν υφίσταται. Στον αισθησιασμό εμπεριέχονται το βλέμμα, η ομιλία, η στάση του σώματος, το άγγιγμα ίσως ακόμη και η ένδυση. Το άγγιγμα είναι το τελικό στάδιο του αισθησιασμού, το οποίο ολοκληρώνει όσα άρχισε η βλεμματική επαφή, η χροιά της φωνής, η σκιά του σώματος, η γεύση του στόματος.. Αυτά τα τελευταία, και πιο συγκεκριμένα η αφή, η οσμή και η γεύση είναι αυτά που λείπουν από την εικόνα του σήμερα που ¨πουλούν¨ οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Συνεπώς αισθησιασμός χωρίς αισθήσεις δεν μπορεί να οριστεί. Επομένως, τα social media μας αφυπνίζουν μεν, δεν μας ολοκληρώνουν δε. Διότι δεν συμμετέχουν όλες οι αισθήσεις μας, πάραυτα ο εγκέφαλος διεγείρεται αρκετά με την ακοή που αποτελεί σημαντικό παράγοντα στην προσαρμοστική συμπεριφορά πολλών ζωντανών οργανισμών και με την όραση που μας προσφέρει την ηδονή της φύσης και της τέχνης ….
Τι γίνεται όμως με τις υπόλοιπες αισθήσεις της αφής, της οσμής και της γεύσης? Δηλαδή, γίνεται να προχωρήσει μια επαφή χωρίς να προηγηθούν ένα φιλί που περιλαμβάνει μια σφικτή αγκαλιά, δηλαδή την συνθήκη που κατοχυρώνει την έναρξη μια ερωτικής συνεύρεσης. Και είμαι σίγουρη, ότι κάποιοι αναρωτιέστε ήδη πόσο εκτός της σύγχρονης πραγματικότητας βρίσκομαι και πόσο διαφορετική, σύντομη και ανούσια έχει γίνει η σεξουαλική επαφή τον 21οαιώνα, στην εποχή της «βασίλισσας» εικόνας. Όχι μην αυταπατάστε, έχω επίγνωση την πραγματικότητας και δεν είμαι καθόλου μα καθόλου ρομαντική. Είμαι απλώς υποστηρίκτρια του όμορφου ’αλγορίθμου’ του έρωτα. Ο οποίος βρίσκεται υπό εξαφάνιση διότι όλα γίνονται γρήγορα, βιαστικά και αγχωτικά. Πρόσφατα κλήθηκα να απαντήσω σε μια συνάντηση στην εξής ερώτηση, του γιατί έχουν γίνει όλα τόσο έκφυλα. Η αλήθεια είναι ότι μας έχει μπερδέψει λίγο η Τέχνη με την εμπορευματοποίηση του γυναικείου κορμιού και την έκδηλη σεξουαλικότητα του ανδρικού φύλου.
Για σκεφτείτε, σκεφτείτε πίσω στα χρόνια τα παιδικά που οι γονείς σας ήταν νέοι, πώς εκδήλωναν τον αισθησιασμό τους? Πώς, σας μάθαιναν τα περί έρωτος. Τι δεν έχετε μνήμες? Ψεύδεστε. Απλώς φοβάστε να τις ανακαλέσετε, να τις ξαναζήσετε και να τις μιμηθείτε. Αναρωτιέμαι μήπως έζησαν πιο αισθησιακά χρόνια οι παλαιότεροι από εμάς, γιατί απλά, χρησιμοποιούσαν κάθε μέσο που διέθεταν για να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Πολλές φορές βέβαια μέσα στον αγώνα τους για βιοπορισμό έχαναν τον στόχο τους, αλλά δεν έχαναν τις αξίες τους. Σήμερα όλα είναι ευμετάβολα και σχετικά. Αυτή η σχετικότητα εξαφάνισε τον αισθησιασμό. Σας διαβεβαιώνω πως ο αισθησιασμός είναι αντικειμενικός και δεν χωρά υποκειμενικότητα σε αυτόν.
Και σας αποχαιρετώ με το πιο σύγχρονο ποίημα των social media της Carol Ann Duffy : ¨Μήνυμα¨.
«Φροντίζω το κινητό τώρα
σαν πληγωμένο πουλί.
Μηνύματα, μηνύματα, μηνύματα
γεμάτα με τις βαρυσήμαντες λέξεις μας.
Διαβάζω πάλι το πρώτο,
το δεύτερο, το τρίτο,
αναζητώντας τα μικρά σου xx*,
νιώθοντας παράλογη,
Οι κώδικες που στέλνουμε
μοιάζουν με σπασμένη χορδή.
Προσπαθώ να φανταστώ τα χέρια σου,
η εικόνα τους είναι θολή.
Τίποτα από όσα οι αντίχειρες μου πατούν
δεν θα ακουστεί ποτέ.»
*όπου xx = φιλάκια
